Choć od swojego najwyższego poziomu oprocentowanie lokat firmowych zmalało o 1/4, nie zniechęciło to przedsiębiorstw do lokowania w bankach nadwyżek finansowych. Zaczęły odkładać jeszcze więcej. Nie zmieniła się też struktura depozytów zakładanych przez podmioty gospodarcze.
Podmioty gospodarcze mogą, tak jak klienci indywidualni, lokować nadwyżki finansowe w banku na depozytach terminowych. Z danych NBP wynika, że robią to bardzo chętnie. Choć oprocentowanie lokat firmowych spada od kilkunastu miesięcy, strumień gotówki płynących z przedsiębiorstw na depozyty nie maleje.
Oprocentowanie lokat firmowych za szczytem
Wg danych NBP pod koniec 2023 banki proponowały firmom na lokatach średnio 4,22 proc. w skali roku. Jeszcze w wakacje było to ok. 5,4 proc. Jednak we wrześniu i październiku RPP zredukowała cenę pieniądza łącznie o 100 pkt bazowych (1 pkt proc.), co instytucje finansowe szybko wykorzystały do obniżenia kosztów odsetkowych.
Szczyt oprocentowania lokat firmowych przypadł na listopad 2022. Wówczas na przeciętnym depozycie podmioty gospodarcze mogły zarobić 5,7 proc. Zatem przez rok zyskowność lokat dla firm zmalała o 1/4.
W efekcie oprocentowanie wróciło do poziomu z maja 2022. Aczkolwiek na tle historycznym pozostaje wysokie. Wciąż jest wyższe niż w prawie całej minionej dekadzie.
Dla porównania klienci indywidualni mogą liczyć przeciętnie na 4,5 proc. Od dłuższego czasu ta różnica kształtuje się na poziomie 30-40 pkt bazowych, czyli 0,3-0,4 pkt proc.
Odmienna sytuacja panuje w kategorii depozytów bieżących (ROR-y i konta oszczędnościowe). W tym przypadku lepsze stawki otrzymują klienci biznesowi. Z tym że różnica nie jest duża i wynosi również 0,3-0,4 pkt proc.
Obecnie pod względem wielkości odsetek najbardziej atrakcyjne dla podmiotów gospodarczych są lokaty kwartalne. Przedsiębiorstwa zarobią na nich 4,6 proc. w skali roku. Nieznacznie ustępują im depozyty półroczne z przeciętną stawką 4,38 proc.
W segmencie detalicznym akcenty są inne. Tam najlepiej oprocentowane są naprzemiennie lokaty sześciomiesięczne lub z rocznym terminem zapadalności.
Najpopularniejsze lokaty dla firm
Różnice między segmentami oszczędzających widać także w strukturze zakładanych lokat. Firmy preferują depozyty miesięcznie , które odpowiadają za 3/4 kwot ulokowanych na tego typu produktach przez podmioty gospodarcze. Okresami udział ten przekracza 80 proc.
Trudno się dziwić takiemu podejściu. Przedsiębiorstwa nie chcą mrozić kapitału, z którego finansują bieżącą działalność oraz inwestycje. Dlatego chwilowe nadwyżki umieszczają na lokatach miesięcznych, które dają więcej zarobić niż konta oszczędnościowe czy rachunki bieżące (1 proc.).
Na drugim miejscu pod względem popularności wśród klientów biznesowych znajdują się depozyty kwartalne. Stanowią one 1/5 środków wpłacanych na lokaty firmowe.
Osoby fizyczne wolą lokaty na trzy miesiące. Na nich lokują 40-50 proc. pieniędzy deponowanych w bankach na określony termin. W drugiej kolejności zakładają lokaty półroczne bądź miesięczne, które w ujęciu kwotowym odpowiadają za 20-25 proc. założonych lokat.
Olbrzymie oszczędności firm na lokatach
Mimo gorszych niż przed rokiem warunków oferowanych przez banki firmy nie zmniejszyły strumienia wpłacanych środków. Wręcz przeciwnie.
O ile od marca 2022 przedsiębiorstwa co miesiąc zakładały lokaty na 100 mld zł , tak pod koniec 2022 było to już 160 mld zł. Od marca 2023 jest to 180 mld zł miesięcznie.
Oczywiście część tych sum mogą stanowić zakończone już lokaty wraz z odsetkami. Niemniej wielkość nowo zakładanych depozytów firmowych jest imponująca.
Skąd te napływy? Trwająca od trzech lat wysoka inflacja zwiększyła zyski i rentowność przedsiębiorstw z wielu branż. Wykorzystały one okazję w postaci rosnących kosztów do podniesienia cen bardziej, niż wynikałoby to z rachunku ekonomicznego. Jednocześnie z uwagi na spowolnienie gospodarcze (w pierwszym półroczu 2023 PKB Polski się skurczył, a w drugim nie przekroczył 1 proc.) wstrzymywały się z realizacją inwestycji.
Dla porównania w grupie klientów detalicznych po dynamicznym wzroście wolumenów depozytowych w 2022 nastała stabilizacja. Od początku 2023 wpłacają oni na lokaty 70-75 mld zł miesięcznie.
