Klienci coraz chętniej zlecają przelewy ekspresowe, choć za część z nich muszą płacić. Wraz z tym maleje średnia kwota transferowana w ten sposób. Spośród dwóch systemów użytkownicy częściej wybierają Express Elixir niż Blue Cash.
Standardowo pieniądze między bankami przesyłane są trzy razy na dobę w sesjach rozliczeniowych. Przy czym transakcje realizowane są tylko w dni robocze.
Póki planujemy transfery z odpowiednim wyprzedzeniem, nie stanowi to większego problemu. Ten pojawia się, gdy musimy przesłać środki natychmiast , poza godzinami pracy banków (np. późnym wieczorem) albo w weekend. Wówczas ratunkiem stają się przelewy ekspresowe.
Dwa systemy przelewów ekspresowych
W polskim sektorze finansowym funkcjonują dwa systemy detalicznych rozliczeń pieniężnych w czasie rzeczywistym , czyli w ciągu sekund. Z założenia służą one do przesyłania relatywnie niewielkich kwot między bankami o każdej porze dnia i nocy.
By wysłać przelew ekspresowy , nie trzeba instalować żadnego oprogramowania ani ściągać żadnej aplikacji. Wystarczy zalogować się na swoje konto w banku i w szczegółach przelewu wybrać stosowną opcję.
Ponadto warunkiem powodzenia takiej operacji jest to, aby zarówno bank nadawcy, jak i bank odbiorcy były członkami systemu obsługującego przelewy ekspresowe. Obie strony muszą też zapewniać dostępność usługi w danych godzinach (zdarzają się wyjątki od reguły 24/7).
Wspomnianymi systemami są:
- Express Elixir obsługiwany przez Krajową Izbę Rozliczeniową,
- Blue Cash administrowany przez Blue Media.
Oba są nadzorowane przez NBP. Z jego danych wynika, że z roku na rok klienci coraz chętniej zlecają przelewy ekspresowe.
Jest to o tyle godne odnotowania, że przelewy natychmiastowe – mimo funkcjonowania już ponad 10 lat – nadal stanowią usługę premium. Oznacza to, że w przeciwieństwie do tradycyjnego sposobu przesyłania pieniędzy (system Elixir) trzeba za nie dodatkowo płacić. Zwykle jest to 5-10 zł od transakcji.
Przelewy ekspresowe Express Elixir w liczbach
Spośród dwóch rozwiązań umożliwiających szybkie transferowanie środków między bankami znacznie popularniejszy jest system Express Elixir. Wynika to m.in. z faktu, że to właśnie przez niego przechodzą przelewy na numer telefonu zlecane w Bliku, za które nie trzeba dodatkowo płacić.
Jak wynika z danych NBP, w 2022 r. klienci wykonali 227,56 mln transferów natychmiastowych Express Elixir. To o 85 proc. więcej niż rok wcześniej. Ich łączna wartość wyniosła 147,31 mld zł i zwiększyła się o połowę.
Średnio jednym przelewem ekspresowym klienci przesyłali 647 zł. Tym samym w ciągu roku przeciętna kwota błyskawicznego przekazu zmalała o 153 zł (19 proc.).
Z podobną dynamiką przelewy ekspresowe obsługiwane przez KIR rozwijały się w latach poprzednich. W ujęciu rocznym liczba transakcji zrealizowanych przez tego operatora się podwajała, a ich skumulowana wartość rosła o połowę. Popularność usługi nadal dynamicznie rośnie z kwartału na kwartał (patrz wykres).
Przelewy natychmiastowe Blue Cash w liczbach
Inaczej wygląda to w przypadku systemu przelewów natychmiastowych Blue Cash. Co prawda w dłuższej perspektywie to rozwiązanie również zyskuje na popularności, to jednak jego wzrost jest wolniejszy, mniej harmonijny i stabilny. W przeszłości okresowo zdarzają się spadki liczby transferów obsługiwanych przez Blue Media.
W ciągu pierwszych trzech kwartałów 2022 r. (dane za cały rok jeszcze nie są dostępne) klienci wybierający usługę tej firmy zlecili 10,5 mln przelewów ekspresowych na łącznie 9,4 mld zł. Oznacza to, że liczba błyskawicznych przekazów zwiększyła się o 26 proc., a ich wartość – o 36 proc.
W związku z mniejszą stabilnością wyników operacyjnych średnia kwota szybkiego przelewu Blue Cash fluktuuje. Do 2020 r. malała (do 1056 zł z 1619 zł dwa lata wcześniej), by od 2021 r. ponownie rosnąć (do 1217 zł).
Jak przelew ekspresowy, to w piątek albo poniedziałek
Wspólną cechą obu systemów jest dzień tygodnia, w którym cieszą się one największą popularnością. Zwykle najwięcej przelewów ekspresowych klienci zlecają w piątki. Okresowo zdarza się, że są to poniedziałki. Co ciekawe dotyczy to również przelewów na telefon.
Najmniej chętnie korzystają z nich w weekendy. Z tym że klienci wysyłający przelewy ekspresowe w systemie obsługiwanym przez KIR robią to dwukrotnie częściej niż użytkownicy rozwiązania firmy Blue Media (10 proc. vs 5 proc.).
Również jeśli chodzi o porę dnia, oba rozwiązania wykazują duże podobieństwo. Najwięcej transferów natychmiastowych (50-60 proc. wszystkich) klienci nadają w godz. 8-16. Aczkolwiek klienci wybierający przelewy ekspresowe KIR-u znacznie chętniej od osób korzystających z usługi Blue Media (40 proc. vs 30 proc.) robią to również późnym wieczorem, tj. w godz. 16-24.
